Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Uğur Gökmen, dünya bor rezervinin yaklaşık yüzde 73’üne sahip olan Türkiye’nin tıpkı vakitte global bor pazarının da yüzde 60’ını elinde bulundurduğunu söyledi.
Gökmen, ülkenin sahip olduğu bu pahalı madenden verimli bir formda faydalanılması için borla ilgili bilgi ve birikimlerin üretilmesi, paylaşılması, bu alanda teknik ve deneyimin geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Bor ve türevleri konusunda bedelli yatırımlar yapan Eti Maden İşletmelerinin yaklaşık 2 milyar dolar olan dünya bor pazarının yüzde 60’ına sahip olduğunu belirten Gökmen, işletmenin son birkaç yıldır farklı pazarlara yönelerek rafine eserler yerine, son kullanıcıya, üreticiye yönelik yahut yüksek katma kıymetli endüstriler için eser üretimine yöneldiğini, bunun için kimi tesisler kurduğunu lisana getirdi.
Eti Maden’in Bandırma’da bor karbür fabrikası kurduğunu lisana getiren Gökmen, “Savunma sanayinden seramik, tarım ve gereç kesimleri için kritik bir materyal olan bor türevi tüm eserlerde katma kıymeti yüksek eser elde etmek için AR-GE çalışmalarına gereksinim bulunuyor. Endüstride 250 farklı yerde bor madeninden verimli bir biçimde faydalanılması için borla ilgili bilgi ve birikimlerin üretilmesi, paylaşılması, bu alanda teknik ve deneyimin geliştirilmesi çok kıymetli.” diye konuştu.
Gökmen, Gazi Üniversitesinin Eti Maden ve Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) üzere öncü kuruluşlarla yaptığı işbirlikleri ile bu alanda yürütülen AR-GE çalışmalarına dayanak verdiğini de belirtti.
Bu alanda daha derinlemesine araştırmalar yapmak, insan gücü yetiştirmek ve bor madeninden daha fazla yaralanmak maksadıyla Türkiye’de birinci kere disiplinler ortası bir anabilim kısmının açılma kararının YÖK Yürütme Konseyinin 2 Ağustos 2023’teki toplantısında alındığını hatırlatan Gökmen, bu kararla açılan “Disiplinlerarası Mineraller ve Bor Teknolojisi Ana Bilim Dalı” kapsamında birinci yüksek lisans eğitimine bahar periyodunda başlayacaklarını söyledi.
Gökmen, mineraller ve bor alanında AR-GE uzmanlarının yetiştirileceği programla ilgili şu bilgileri verdi:
“Programa kabul edilecek öğrencilerin her birine danışman atanacak. Laboratuvarlarda uygulamalı dersler yapılacak. Derslere, metalürji ve gereç, kimya, makine mühendisliğinden fizik kısmına farklı disiplinlerden akademisyenler girecek. Akademisyenlerimiz, birebir vakitte alanlarına nazaran kendi kısımlarının altyapılarında öğrencilerini çalıştırabilecekler. Üniversite içerisindeki bütün laboratuvarlar, öğrencilerin kullanımına açık olacak. Yüksek lisans derslerinde Eti Maden ve BOREN üzere kurumlarla işbirliği çerçevesinde ilerleyeceğiz. Bölümde daha evvel vazife yapmış deneyimli isimler de akademik takımımızda yer alıyor. Programımız, böylelikle akademik olarak sağlam bir altyapıya kavuşturuldu.”
Gökmen, yüksek lisans programına Eti Maden ve BOREN üzere kurumlarda çalışanların da başvurabileceğini söyledi.
Enstitü Müdürü Gökmen, 12 Ocak 2024’e kadar müracaatları devam edecek programa 20 öğrencinin kabul edileceğini belirtti.
